შავი ზღვის დაცვის საკითხი განსაკუთრებულ აქტუალობას იძენს მის სამხრეთ-აღმოსავლეთ 30კმ-იან სანაპირო ზონაში–მდ.ჭოროხის შესართავიდან მდ.რიონამდე, სადაც განლაგებულია ორი უმნიშვნელოვანესი პორტი – ბათუმი და ფოთი. ზღვის წყლის ნებისმიერი სახის გაბინძურება იწვევს მისი ქიმიური შედგენილობის ცვლილებას. ჩვენი კვლევის მიზანს წარმოადგენდა შეგვესწავლა შავი ზღვის წყლის ზოგიერთი ფიზიკურ-ქიმიური მაჩვენებლის სეზონური ცვლილება, რათა შეგვეფასებინა მისი თანამედროვე ქიმიურ-ეკოლოგიური მდგომარეობა.

კვლევის ობიექტს წარმოადგენდა შავი ზღვის წყალი მის სამხრეთ-აღმოსავლეთ სანაპირო ზოლში, კვარიათიდან ფიჭვნარამდე. კვლევაში ჩართული იყო ქიმიის სპეციალობის მაგისტრანტი ანა ხახუტაიშვილი.

კვლევის ამოცანები:

I. ზღვის წყლის ნიმუშებში ორგანოლეპტიკური, ფიზიკო-ქიმიური და მირობიოლოგიური მაჩვენებლების განსაზღვრა სახელმწიფო და საერთაშორისო სტანდარტებით დადგენილი მეთოდიკების  მიხედვით;  II. ზემოაღნიშნული მაჩვენებლებლების სეზონური დინამიკის კვლევა;
III. საკვლევი ობიექტების შედარებითი დახასიათება და ზღვის  წყლის დაბინძურების  ხარისხის დადგენა  თითოეულ ლოკაციაში.

კვლევის შედეგები:

შავი ზღვის სხვადასხვა აქვატორიაში მაქსიმალური ტემპერატურა აღინიშნა გაზაფხულზე (+16+21°C), მინიმალური-ზამთარში (+10+13°C). სუნი მაქსიმალურად აღინიშნებოდა პორტის სანაპიროზე -4-5 ბალი. აქ წყალი იყო ძლიერ მღვრიე ყველა სეზონზე, არადამახასიათებელი უცხო მომწვანო მოყვითალო ფერით. მოტივტივე ნაწილაკები შეიმჩნეოდა ზედაპირიდან 0-30 სმ სიღრმეზე. ზღვის წყლის pH ძირითადად იმყოფება სუსტ ტუტე არეში. გამონაკლისია ბათუმის პორტის სანაპირო ზოლი, სადაც pH-ის მინიმალური მნიშვნელობა დაფიქსირდა  შემოდგომაზე - 6,35, რაც ვერ თავსდება ზდკ-ს ფარგლებში. HCO₃^--ის კონცენტრაცია იკლებს შემოდგომიდან გაზაფხულისკენ, იგი ყველაზე მეტია პორტის მიმდებარე სანაპირო წყლებში, რაც გამოწვეულია pH-ის შემცირებით ამ ზოლში.  ქლორიდების შემცველობა მინიმალური იყო შემოდგომაზე ჩაქვში-10500 მგ/ლ; ზამთარში პორტში-8200 მგ/ლ; გაზაფხულზე კინტრიშის ზღვასთან შესართავის წყლებში-40000 მგ/ლ. ქლორიდების მაქსიმალური შემცველობა დაფიქსირდა შემოდგომაზე ფიჭვნარში-12600 მგ/ლ; ზამთარში ფიჭვნარსა და კვარიათში-1000-11500 მგ/ლ; გაზაფხულზე ჩაქვში-9400მგ/ლ და ყოროლისწყლის ზღვასთან შესართავში-9900 მგ/ლ. NaCl-ის შემცველობა კანონზომიერ დამოკიდებულებაში იმყოფება  ქლორ-იონის კონცენტრაციასთან. დაჟანგულობა მაქსიმალურია პორტში-7,2 მგO₂/ლ  და მინიმალური კვარიათში-0,98 მგO₂/ლ. ჟანგბადით მდიდარია გონიოს და კვარიათის წყლები ყველა სეზონზე, ხოლო მისი მინიმალური შემცველობა აღინიშნა პორტის სანაპირო წყლებში. შესაბამისად, ჟბმ₅-ის ზდკ-ზე  გადაჭარბების მაჩვენებელი დაფიქსირდა პორტში -3,40 მგO₂/ლ. ჟბმ₅  მინიმალური იყო გონიოსა და კვარიათში, რაც წყლის მაღალი სისუფთავის მაჩვენებელია. ზღვის ძირითადი მარილწარმომქმნელი იონებია: Na - 152-4460 მგ/ლ  და  Mg-25,1-603 მგ/ლ, შემდეგ მოდის  Ca – 10,5-235 მგ/ლ და K – 1,43-240 მგ/ლ. მძიმე მეტალების შემცველობა ძალზე უმნიშვნელოა და მათგან ყველაზე დაბალი კონცენტრაციით გამოირჩევა Pb. კოლიფორმული ბაქტერიების ყველაზე სავარაუდო მინიმალური  რიცხვი 100 მლ ზღვის წყალში აღემატება 110000-ს/1000 მლ-ზე პორტის მიმდებარე სანაპირო ზოლში, რაც 110-ჯერ აღემატება ზდკ-ს. მათი მინიმალური რაოდენობა დაფიქსირდა კვარიათში, გონიოსა და ფიჭვნარში - 360/1000 მლ.

შავი ზღვის აუზის აჭარის სანაპირო  ზოლის წყლების (კვარიათი-ფიჭვნარი) კვლევის საფუძველზე დადგინდა, რომ ორგანოლეპტიკური, ფიზიკო-ქიმიური და მიკრობიოლოგიური პარამეტრები დასაშვები ნორმების ფარგლებშია კვარიათში, გონიოსა და ნაწილობრივ-ფიჭვნარში. აღნიშნულ აქვატორიაში ყველაზე გაბინძურებული ადგილია ბათუმის პორტის მიმდებარე სანაპირო ზოლი. აუცილებელია  შავი ზღვის სანაპირო ზოლის სისტემატური  ქიმიურ-ეკოლოგიური მონიტორინგი, რათა შესაძლებელი გახდეს განისაზღვროს მისი დაცვის პრიორიტეტული მიმართულებები და თანამედროვე მეთოდები. კვლევის შემდგომ ეტაპზე გათვალისწინებულია ზღვის წყლის გაწმენდის  მეთოდების შემუშავება.

  პრეზენტაცია