სემინარის მოხსენებაში გაანალიზებულია  აჭარის ციტრუსების დომინანტი დაავადებები. აღნიშნულია, რომ აჭარის პირობებში ციტრუსებზე პარაზიტულ და საპროტროფულ ცხოვრებას ეწევა 100-მდე სახეობის ფიტოპათოგენი. მათ შორის,  ყველაზე მეტად საშიშია  სოკოვანი პათოგენები. დადგენილია, რომ  მათი  ზემოქმედების შედეგად, ადგილი აქვს   ციტრუსოვანთა ფოთლებისა და ნაყოფების ფერის შეცვლას, დეფორმაციას, ხმობას, ლპობას  და  ცვენას, ასევე ღერო-ტოტების ნაადრევ ჭკნობას  და ზოგჯერ მთლიანად მცენარის ხმობას.  დაზუსტებულია, რომ დომინანტი დაავადებების რიგითობა დამოკიდებულია გარემო ფაქტორებზე. კერძოდ, როდესაც ზამთარში ტემპერატურა მინუს 9-100C-მდე ეცემა, მაშინ დომინანტობს ტრაქეომიკოზური დაავადებები, განსაკუთრებით კი ლიმონის ხმელა ანუ მალსეკო -  Phoma  tracheiphilia და ციტრუსების ვერტიცილიუმი -  Verticilium sp.,  რომლებიც იწვევენ  ციტრუსების  ტრქეომიკოზურ ხმობას. სხვა შემთხვევაში ციტრუსებისათვის დომინანტ დაავადებად ითვლება:  მეჭეჭიანობა  ანუ  სკები  -   Elsinoë fawcettii - სინ.: Sphaceloma fawcettii, რომელიც იწვევს  მცენარის როგორც ვეგეტაციური, ისე გენერაციულ ორგანოების დეფორმაციას  მეჭეჭების წარმოქმნით;  ციტრუსების ანთრაქნოზი - Colletotrichum gloeosporoides   ფოთლებზე და ნაყოფებზე  წარმოქმნის დიდი ზომის მუქ  ლაქებს და მათ ცვენას; ციტრუსების ფიტოფტოროზი - Phytophthora citrophthora  სანერგეში ახმობს ერთწლიანი ნამყენის ღეროებს, ყლორტებს და ფოთლებს;  კაპნოდიუმი - Capnodium citri  მცენარის ფოთლებს, ყლორტებს და ნაყოფებს  ფარავს ჯერ მუქი ნაცრისფერი,  შემდეგ კი შავი კარგად განვითარებული ფიფქით. 

შენახვის პირობებში ციტრუსოვანთა ნაყოფების დომინანტ დაავადებად არის მიჩნეული:  ლურჯი  ანუ ცისფერი ობი, იწვევს სოკო  Penicilium italicum,   მოწენგოსფრო მწვანე ობი  -  P.   digitatum  და   შავ  ანუ ნამდვილ  ობი - Rhizopus nigricans.  

სემინარის მოხსენებაში  ასევე  გაანალიზებულია  აჭარის ციტრუსების დომინანტი დაავადებების   წინააღმდეგ ბრძოლის ღონისძიებები.

ზუმის ლინკია:  https://zoom.us/s/5013303018

  დანართი