განხილულია მთლიანი და მორფოლოგიურად დაყოფილი სხვადასხვა სახეობის ციტრუსოვანთა ნაყოფების საწარმოო გადამუშა­ვების ნარჩენებიდან ურეაგენტოდ, თანამედროვე მემბრანული ტექნო­ლოგიებით,   ეკოლო­გიურად სუფთა, წყალში ხსნადი და უხს­ნადი ფორმის ერთ და მრავალკომპონენტიანი პექტინური პოლისაქარიდული სორბენტების მიღე­ბის ტექნოლო­გიის შემუშავება,  შედგენილობის,  თვისებებისა და მძიმე ლითონებთან კომპლექსწარმოქმნის უნარის შესწავლა და კანონზომიერებე­ბის დადგენა.

შემუშავებულია ელექტროდიალიზის, ულტრაფილტრაციის, პექტინისა  და ნატრიუმ პექტატის სორბენტის მიღების ტექნოლოგიური სქემები და ოპტიმალური პირობები. პირველად გამოყენებულია ზღვის წყლის ელექტროდიალიზი, პექტინის ექსტრაგენტის -HCl-ის და NaOH - ნატრიუმ პექტატის სორბენტის მისაღებად. შემუშავებულია მჟა­ვასა და ტუტის ერთდროულად მიღების ჰიდრავლიკური სქემა. სხვა­დასხვა ძაბვის პირობებში განსაზღვრულია  მჟავასა და ტუტის კონცენტრაციის, pH, ტემპე­რა­ტურის,  პრო­­ცე­სის წარმადობის და დენის ცვლილების დამოკიდებულება პრო­ცესის ხანგრძლიობაზე.

მიღებულია: მჟავასა და ტუტის pH ძაბვის გაზრდით - იზრდება და მაქსიმალურ მნიშვნელობას აღწევს ძაბვაზე U = 30v  : მჟავასთვის  - pH=0,85,  ტუტისთვის – pH = 12,8. ეს მნიშვნელობები შეესაბა­მება  0,08 N HCI და 0,1 N NaOH; დადგენილია: მჟავასა და ტუტის მიღების ოპტი­მალური ტექნოლოგიური სქემა: პროცესი  უნდა ჩატარ­დეს ცირკულაციურ რეჟიმში, ბიპოლარული მემბრა­ნების განოყენებით, U = 200 v, Q = 200 ლ/სთ. ელექტროდიალიზით მიღებული მჟავასა და ტუტის კონცენტრაცია და ხარისხი საკმარისია ნარჩენები­დან  პექტინის  იზოლატებისა და შემდგომ სორბენტის მისაღებად.

დადგენილია : თუ პექტინი მიიღება მანდარინის ან ლიმონის  ნაყოფის ანარჩენებიდან, ის უნდა დამზადდეს ოქტომბრის თვეში, თუ  ფორთოხლის ნაყოფის ანარჩენებიდან - ნოემბრის ან დეკემბრის თვეში მოკრეფილი ნაყოფის ტიხრებიდან.  პექტინის ყველაზე მაღალი შემცველობით გამოირჩევა ყველა თვეში ლიმონის ნაყოფის ტიხრები. პექტინის იზოლატის მიღება  უნდა ჩატარდეს ნაყოფის ტიხრებიდან  ჰიდრომოდულით  H₂O : მჟავა =  1:10,  pH = 1,8-2.0, მჟავას სახით გამოიყენოს HCl,  H₂SO₄  ან C₇H₈O₇. პექტინის ექსტრაქცია უნდა ჩატარდეს 95% C₂H₅OH, მოდულით 1:3, ოთახის ტემპერატურაზე. 

პირველად გამოყენებულია პექტინის  იზოლატების დაკონცენტრირება ულტრაფილტრაციით. ამით შემცირდა ექსტრაგენტის რაოდენობა 10-12ჯერ.

დადგენილია: პექტინის იზოლატების დაკონცენტრირება უნდა ჩატარდეს ულტრაფილტრაციის ცირკულაციურ რეჟიმში, პოლიამიდურ ღრუ ბოჭკოებზე (გამყოფი აპარატის AP-2.0 სახით, წნევა P=0.15-0,18 ატმ., გამფილტრავი ფართობი 2მ². სრულყოფილად შესწავლილია პექტინის შემცველობა ციტრუსოვანთა ნაყოფებში (მანდარინი, ფორთოხალი, ლიმონი, პომელო) : თავისუფალი და ეთერიფიცირებული მჟავური ჯგუფების, გალაქტურონმჟავას რაოდენობა, სორბციული ტევადობა, ეთერიფიკაციის ხარისხი, ნაყოფის სახეობაზე, გავრცელების არეალზე, pH -ზე და მოკრეფის პერიოდზე - დამწიფებაზე დამოკიდებულებით. მიღებულია: თავისუფალი მჟავური ჯგუფების რაოდენობა ნაყოფის დამწიფებით - იზრდება 10-20% -ით,  70%-მდე ქართულ ლიმონსა და თურქულ ფორთოხალში. გამონაკლისს წარმოადგენს  პომელოს ნაყოფი, რომელშიც თავისუფალი მჟავური ჯგუფების რაოდენობა მცირდება 5%-ით.

ეთერიფიცირებული მჟავური ჯგუფების რაოდენობა დამწიფებით იზრდება 5 -10%-მდე , რაოდენობის შემცირების მიხედვით  მიიღება შემდეგი რიგი (%): თურქული ფორთოხალი (19,9)- ქართული ლიმონი(19,2) ქართული ფორთოხალი  (18,9 ) - მანდარინი  (18,9)  - პომელო (18.0 ).

შესწავლილია მძიმე ლითონთა Co⁺², Ni⁺², Cu⁺²  და  Pb⁺² იონების სორბციის კინეტიკა პექტინური სორბენტებით, მაქსიმალური სორბციის დამოკიდებულება სორბენტის სახეობაზე: ერთ და მრავალ კომპონენტიანი და ხსნარის კომპონენტების რაოდენობაზე პექტინური სორბენტების სელექტიურობა ცალკეული ლითონების მიმართ. მიღებულია ლითონთა მაქსიმალური სორბციის შედეგები:

Co² ->Ni² -> Pb² ->Cu²

ციტრუსოვანთა ნაყოფებიდან მიღებულ Na-პექტატის სორბენტები ლითონების მაქსიმალური სორბციის ანუ სელექტიურობის მიხედვით განლაგდება შემდეგ რიგში %:

Co⁺² : მანდარინი (83.1) - პომელო(81.4)-  ლიმონი(70.3)- ;ფორტოხალი ( 69.9);

Ni⁺²: ფორთოხალი (50.9) - ლიმონი (18.6) – მანდარინი (6.8)  - პომელო(5.9);

Pb^+²: ლიმონი (31.7) - პომელო (19.3) – ფორთოხალი ( 18.1) -  მანდარინი (7.6);

Cu⁺²: ფორთოხალი (9.34) -პომელო (9.31) – მანდარინი (9.29) - ლიმონი(9.29).

მაღალეფექტური სითხური ქრომატოგრაფიის, ელექტროთერმული ატომიზაციით ატომურ-აბსორბციული სპექტრომეტრიის და IK-სპექტრული ანალიზის საშუალებით დამტკიცდა პექტინების რაობა და კომპლექსების შედგენილობა. დადგენილია:  პრაქტიკულად ყველა ნიმუში შეიცავს პექტინსა და გალაქტურონ მჟავას და არ შეიცავს პოლიგალაქტურონ მჟავას, რაც მოწმობს პექტინის სრულ გამოყაფაზე.

შესწავლილია მძიმე ლითონების სორბცია მრავალკომპონენტიანი ნარევებიდან.  დადგენილია: ფორთოხლის სორბენტი ორ ( Co⁺² + Ni⁺²) და სამკომპონენტიანი  (Co⁺² + Ni⁺²  + Cu⁺²) ნარევიდან ყველაზე მეტად სორბირებს  Co⁺² - იონს ანუ ამჟღავნებს მაქსიმალურ  სელექტიურობას Co⁺² მიმართ, რომელიც   შესაბამისად შეადგენს 91 და 80,3 % . 

თუ ნარევი - ოთხკომპონენტიანია (  Co⁺² + Ni⁺²  + Cu⁺² + Pb⁺²)  Pb⁺² - იონი უწევს კონკურენციას Co⁺² -იონს და Pb⁺² -იონის  სორბცია შეადგენს 70,8 %, Co⁺² -17,6%. შესწავლილია ლითონთა იონების სორბცია ერთკომპონენტიანი ხსნარებიდან შერეული სორბენტებით. დადგენილია: Co⁺² და Cu⁺² იონების სორბცია არ არის დამოკიდებული სორბენტის სახეობაზე (კანი,ტიხრები) და შემადგენლობაზე    (ციტრუსივანთა ნაყოფი) და მიმდინარეობს პრაქტიკულად თანაბარი რაოდენობით: ნაკლებად Cu⁺², მეტად - Co⁺². 

დამუშავებული პექტინისა და სორბენტის მიღების  ტექნოლოგია უარეაგენტოა, ეკოლოგიურად სუფთა და იძლევა სამი პრობლემის გადაჭრის საშუალებას:

• ეკოლოგიური: ნარჩენების გამოყენებით და მძიმე ლითონების გამოყოფით შენარჩუნებული იქნება გარემოს ეკოლოგიური სისუფთავე.
• ეკონომიური: ნარჩენების გადამუშავებით და ძვირადღირებული პექტინის მიღებით  გაიზრდება წარმოების რენტაბელურობა (1ტონა ციტრუსოვანთა ნაყოფების გადამუშავებით მიღებული ნარჩენებიდან გამოიყოფა 2,4 კგ. პექტინი, რაც შეადგენს მინიმუმ 1285 და 80 ტონაზე -102800$);
• სოციალური:  სუფთა სამედიცინო პექტინის წარმოების განვითერებით შესაძლებელი გახდება ენტეროსორბენტების მიღება და პექტინის , როგორც საკვები ბოჭკოს, კვების დანამატის სახით გამოყენება.